ارگونومي زنان باردار
امروزه حدود نيمي از زنان كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه بيرون از منزل مشغول به كار هستند و تعداد زيادي از نيروي كار جوامع را خانم ها تشكيل مي دهند. با تخمين دو درصدي زنان در سن باروري، اطلاع از چگونگي تاثير ايمني محيط كار زنان باردار از اهميت زيادي برخوردار است.
معمولاً در بيان تاثيرات محيط كار بر زنان باردار به تماس هاي شيميايي تاكيد مي شود، حال آنكه جنبه هاي ارگونوميك نيز حايز اهميت هستند. به عنوان مثال حاملگي مي تواند محدوده دسترسي را متاثر كند، وظايف مربوط به حمل بار و حفظ تعادل را مختل كند و همچنين تاثيرات كار تكراري را شدت بخشد.
برخي از مطالعات تاثير عوامل استرس زاي ارگونوميك را بر عوارض بارداري به صورت سقط خود به خودي، زايمان پيش از موعد و كمبود وزن حين تولد را نشان مي دهند.
چندين مطالعه انجام شده افزايش ريسك زايمان پيش از موعد را در ميان زناني كه شغلشان مولفه هاي استرس زايي را داشت نشان مي دهد. مواردي از قبيل ايستادن براي زمان هاي طولاني، برداشتن بار به صورت تكراري و كار كردن براي ساعت هاي متمادي.
اساس اجتماعي- اقتصادي كا ر زنان در آمريكا مربوط به جنگ جهاني دوم مي شود به طوريكه در غياب مردان، اين زنان بودند كه مشاغل در تسخير مردان را به خود اختصاص دادند . وقتي درب كارخانجات بر روي زنان باز شد، براي هميشه چشم انداز كارخانجات دچار تغيير شد. در نتيجه جنگ جهاني دوم، بين سال هاي 1948 تا 1988 تعداد نيروي كار زنان در آمريكا سه برابر شد كه با اين وجود شرايط نابرابري براي زنان در برخي موقعيت ها وجود داشت به عنوان مثال اداره آمار كار آمريكا (BLS) تا سال 1980 تحقيق هاي مربوط به حوادث كاري زنان را در محاسبات خود وارد نمي كرد. يكي از اولين قوانين تاثيرگذار بر روي وضعيت كاري زنان در سال 1964 به تصويب رسيد.
بر طبق قوانين كشور كانادا،كارفرما نه تنها بايد محيط كار ايمني براي كارگران زن باردار فراهم كند بلكه بايد اطلاعات و قوانين ايمني و بهداشتي موجود را در اختيار آنان قرار دهد. در برگه اطلاعاتي مورد بحث اطلاعات عمومي در مورد فاكتورهاي ارگونوميكي كه بايد در خلال دوران بارداري از آنها اجتناب شود و يا محدود شوند،آورده شده است. اين موارد شامل كار شديد فيزيكي، كار مستلزم حفظ تعادل، حمل بار سنگين، سر و صداي زياد، نوبت كاري، ساعت هاي كار طولاني، ايستگاه هاي كاري غير قابل تنظيم، نشستن هاي طولاني، ايستادن هاي طولاني و تماس با ميدان هاي مغناطيسي است كه به برخي از اين عوامل اشاره مي شود .
كار در شب باعث تاثير بر ترشح هورمون ها شده و خستگي را در بر خواهد داشت. برخي از مطالعات ارتباط بين كار شبانه و كندي رشد درون رحمي را نشان مي دهد. همچنين مطالعات نشان مي دهد كه تاثير خستگي هاي كاري روي نحوه زندگي زنان باردار را از كار شبانه و همچنين ازدياد ساعات كاري معاف مي كنند.
در طراحي ايستگاه كاري بايد چيدمان فضاها به نحوي باشد كه زن باردار به خصوص در سه ماهه پاياني بارداري به راحتي بتواند در ميز كاري خود قرار بگيرد ( با توجه به افزايش حجم شكم).
در طراحي هاي ميز كار و محدوده دسترسي براي اين افراد بايد توجه داشت كه كارشان سنگين نبوده و تا حد امكان كارها نزديك به بدن بوده و كشش خاصي براي بدن ايجاد نكند. فقط 40 درصد از زنان غير باردار كه محدوده دسترسي 70 سانتي متري دارند تحت عنوان كار سنگين تقسيم بندي مي شوند.
تحقيقات نشان مي دهد كه قدرت و توانايي قسمت بالايي بدن در زنان باردار به طرز محسوسي كاهش مي يابد. اين محققين توصيه مي كنند كه زنان كارگر باردار (به خصوص در سه ماهه سوم بارداري ) از حركات سريع و تكراري، فشار روي پشت و خستگي كه امكان سقوط را برايشان فراهم مي كند دوري كنند. همچنين به علت ضعف قسمت هاي فوقاني بدن و خستگي امكان سقوط اجسام از دست ها وجود دارد.
مطالعات زيادي در خصوص تاثير خستگي و كار زياد روزانه بر روي سلامت جنين و زنان باردار انجام شده كه به روشني تاثير خستگي را بر سلامت مادر و جنين به اثبات نرسانده است كه اين مي تواند ناشي از گنگ بودن مفهوم خستگي باشد.
دماي بالاي محل كار مي تواند موجب بسياري از مشكلات براي زنان باردار باشد. شرايط كاري گرم و استرس هاي حرارتي ضمن اينكه باعث گيجي و غش مي شود در زنان باردار باعث از دست رفتن آب و املاح و در نتيجه دهيدراسيون خواهد شد. اين مساله حتي پس از وضع حمل نيز گريبان گير زنان خواهد بود ، به ويژه اگر از شير خود براي تغذيه فرزند استفاده مي كنند. براي جلوگيري از اين امر زنان بايد از لباس مناسب و خنك و مقادير كافي نوشيدني هاي بدون كافئين استفاده كنند و از استراحت هاي مقطعي بهره مند شوند
