عوامل موثر بر جذب آهن

علي رغم اينكه آهن دومين فلز فراوان در پوسته زمين است، كمبود آن شايع ترين كمبود تغذيه اي جهان و مهمترين علت آنمي مي باشد. كمبود آهن و كم خوني ناشي از آن يكي از مشكلات عمده بهداشت عمومي در دنيا است و بر اساس گزارشات سازمان جهاني بهداشت، 2 ميليارد نفر از مردم جهان دچار كم خوني هستند كه شيرخواران، كودكان در سنين مدرسه، نوجوانان و زنان در سنين باروري به ويژه زنان باردار بيشتر در معرض كم خوني فقر آهن قرار دارند. كم خوني فقر آهن در كودكان به خصوص در سنين 6 ماه تا 2 سال و 16-11 سال به علت جهش رشد و نياز زياد به آهن، شيوع بالاتري دارد. بر اساس بررسي انجام شده در سال 1370-1369 در ايران در گروه سني 14-2 سال شيوع كم خوني خفيف، متوسط و شديد در هر دو جنس 15/8، 4/8 و 2/3 درصد ( مجموعاً 23/8درصد ) گزارش شده است.

آهن : به فرم فروس و فريك يافت مي شود. قسمت عمده يون فروس در آهن هِم و قسمت عمده يون فريك در آهن غير هِم است. افزايش دهنده هاي جذب آهن نظير ويتامين C ( ويتامين محلول در آب )، جذب آهن را از طريق احياي آهن فريك به فروس افزايش مي دهد. بعلاوه ويتامين C موجب حفظ آهن در فرم فروس و جلوگيري از اكسيداسيون و تبديل آن به فرم فريك مي گردد. فيتات موجود در سبوس گندم، جو، ذرت و ساير غلات از طريق واكنش با آهن و كاهش حلاليت و دسترسي به آن، جذب اين عنصر را كاهش مي دهد. آنمي فقر آهن و كمبود ويتامين A دو مشكل شايع تغذيه اي به ويژه در كودكان هستند. در برخي موارد ميانگين دريافت آهن ممكن است كافي به نظر برسد اما آنمي فقر آهن نيز در همين افراد مشاهده شود. اين مطلب اهميت ساير فاكتورهاي محيطي و تغذيه اي را در اتيولوژي آنمي يادآور مي شود و بيانگر وجود ارتباط بين متابوليسم آهن و ويتامين A مي باشد.